Thulu tawh kisai Christian Muhna
A gualzote i cih in Pasian in ama ading A Koih, A khensak sa mun a tung zote cihna hi. Achieving God's Given Destiny, Pasian in hong hihsak nopna, hong kamciamnate a tungtun zote hi. I nuntakna, i ngimna i tun nai hiam. Lamkalah omlai maw. A gualzote i et ciang, ngeina hoih kibang pawlkhat na nei uh hi.1. Amau le amau kithei hi ( They know who they know )
Mi a muangmawhte pen amau mahmah a muanhuai lote hi. Samuel Johnson in " Almost every man wastes part of his life in attempts to display qualities which he does not possess and to gain applause which he cannot keep" ci hi. Kipawlna hi taleh mimal hi taleh gualzawhna le khantohna a pualam pen a sunglam in a bat kei leh picing lo ding hi.
2. A cidam hihna nei uh hi ( They have healthy self identity )
Many people define who they are based on the opinion of others. Mi tampi in amau tungah mite muhna tung tawnin amau le amau kiseh uh hi. Ph D neitungte
a pilna uh lak nuam ngiat uh a, Ph D luipite'n bel Doctor hong ci kei un, cici phial uh hi. A pil taktakte kiniamkhiat , 1994 kum, Doctor ngah tung lai-in biakinn khawngah introduction hong kibawl ciang Doctor hong kici kei kha leh cih lungsim kinei gige hi. A sawtsawt ciang a buaih min lian sangin a quality phamawh kisa zaw ta hi. Hih buaih tawh kituak pilna ka nei mah hiam.
Asia gam mite'n namneu lungsim nei uh hi. Lungsim galdona lel thei uh hi. Tua
hang mahin i hih zah ding kihi zo lo pah hi. Asia mite a hai hi tuan lo, Mangkang
te a pil hi veva tuan lo. Kang hiahua napi'n a hai mahmah tampi om veve uh hi.
Kawlgam/Zo khuak zong a niam na hi het lo hi. UK-a tedimte Lianpu ( Nang
Suan Lian ) pen Olympic building ding a lam lakah kihel khat hi. Tua bang panmun
sang, pilna sang pipi a nei zong i om veve hi. Amau system sungah lut vet le'ng
mi nuai-ah ki-om tuan het lo hi. US tung nupi pawlkhat bang Mangpau siam
loh dinga khensatsa-a hong pai uh ahih manin Mangpau siam lo pah. Tua mah
banga guallelh dinga khensat khin pawlkhat i om hi. Galdo nailo, gal lelkhin mi
honpi khat ki om, hehpihhuai ka sa mahmah hi.
Tua ni ciang Pasian in Mangno dinga kong bawl, Mangno mahin na suak hiam,
ci'n hong dong ding hi. Midangte tawh kitehkakna tawh buaibuai nawn kei ni.
Ei line ahi lo, i kivaklohna khatah bang zah ta-a i hanciam zongin, Lawhcing ngei
lo pawlkhat om hi. Kei zong la ka uuk mahmah hang, siam hiau lo hi'ng. La khat
sungah key 3 vei bang laih kul. Hih nu/pa'n la sa kei leh Pasian' minthang zaw
ven teh aw, a ci ki om phial ding. Bang kivakna Pasian in hong pia hiam, cih i
kan ding kisam mahmah hi.
3. Muhkholhna tawh nungta hi: Mailam en sa-in kalsuan uh hi. Tup le ngim kician nei hi. ( They are visionary: They are forward looking___ Goal Oriented )
Tu-a dinmun ah om suak ding ki-umlo hi'ng. Taihinn i lam laitak bukno sungah
om pen nuam lel hi. " They begin with the end in mind. " I makhup ding lungtup
a koihin kalsuan ding hi hang. " Leaders are architect. " Makai i cihte pen innlam
te bang hi. A lam ding uh inn pen Blueprint tawh lungsim mit tawh mukhol thei
uh hi.
Kum 15 ka phak a kipan leitung kimvel ding cih genpi-a ka gen hi. Ka gei-ate'n
zadah mahmah khin liang uh hi. " They see beyond what the average person
sees. " A gualzo i cihte in mite muh sang a gamla zaw mu uh hi. Tu laitak haksa
ka sak hang nikhat ni ciang tua,.....ding pa hi'ng ci-a i nuntak ding kisam hi.
" See the picture. The best is yet to come " A golzaw-a muh/et theih ding kisam
hi. Haksatna bangzahta i thuak hang ei ading na a hoih penpente hong pai ding
om lai hi cih i lungmuan ding kisam hi.
A beisa kum 4 lai-in huhna hong kingen, ansai khat zuak kipan ding, teng2 kisam
ci hi. Ke'n tua teh ansai kipan ding na hih leh Zangkong khua sunga an limpen
kizuakna sai piangsak ning na cih leh tua azian teng2 hong pia ding, khantawn-a
lamgei-ah anzuak sawm na hih leh hong pia lo ding hi'ng ka ci hi.
US tun zawh kha 6 sungin Pawlpi khatah associate pastor ding hong kisam hi.
Thangah taka thu ka hilhhilh leh, ka man ciang, bang ahia na cih nop, ci-in
hong ki dong mawk, nuam hiau kei ei. Mangkangte khat in " You speak
good English, " hong ci leh a patna lamah kinuam napi'n a sawtsawt teh tua
bang hong cih uh ciang, a siam ngeilo dinga hong na sehsa nai vevua maw cih kul hi.
Na pianna khua neu muh ke'n, ci'n Pasian in hong hopih. Angtang zaw in, hong
ci hi. Celebration your uniqueness. Tua a kipan kilamdang hi ngiat ding cihna hi.
Mihing ngeina le pianzia kanna Anthropology Field ah ngeina tawh kisai dawl 3
om hi. Leitung mihing khempeuh universal humanness ah kibang i hih manin i
kituamna vun bek a kilamdang ahi hi. Tua khit zawh, pi muh luatna nei nawnlo
hi'ng. " Perspective is everyting. " No a vom milmela nong muh uh hangin hong
bawl Pa in no sang a hoih zaw-a hong mu ding hi, ka cih leh Mangkangte thukim
lua uh ahih manin khutbeng ziahziah uh hi. Kei suakta ka hih cianga hong mute
zong suakta uh hi.
4. A ngim le a sep khat mitsuan cinten uh hi: A masa leh a nunung
ding khentel in na sem uh hi. ( They stay focused: The set and
keep priorities )
Uuk a hau luate gamla tung lo. Focus pen thupi mahmah hi. Olympic champion
i cihte pen sun tawh, zan tawh tua lian mah sem uh a, tua mah pen haipih
zo uh hi. Billy Graham zong Pasian nasem lakah a gualzo, lawhcing pen hi.
Gupna thu bekbek, Jesu in bang gen cih bekbek gen hi.
5. Lungkipna leh cihtakna nei uh hi. ( They have determination & Perseverance )
Ut buang utlo buang, khentatna nei siang lo indecisive mi in gamla tung hetlo hi.
Na khempeuh hih a ding zian ning ei a ci, risk taker te bek mah masuak zo uh hi.
Nungakpi pawlkhat, a hoihzaw khat hong pai kha leh ci-a risk la ngamlo uh ahih
manin a hicipi suak uh hi. Leitung kimvela ka zinzin phial hangin ka khuak hoih lo
hi. Mi minthang 7 lakah kihel ding ci-in ka neu lai in ka gen ngei hi. Stageshow
uuk lua mahmah ka hih manin sum leitawi lianga stageshow va en zen hi'ng. Tan
10 zong 3vei ka phi khit ciang zo zo pan hi'ng. Lungkia theilo pa hi'ng. Kumkik
ah phi ding, ka zawh mateng phi ding a ci hi'ng.
Pilna taktak lecture tawh kingah lo hi. Sangnaupangte tawh ki-challenge kul. Not
spoon feed. sikkeu tawh kitulh hun hi nawn lo hi. Cihtakna leh lungduaina kisam
hi. " The winner never quits. the quitter never wins " cih paunak a om bangin a
gualzote cikmahin lungkia-a pusuak lo a, lungkia-a a pusuakte cikmah hunin gualzo
ngeilo uh hi. Champion nakguhngek kitan lianga traning omlo-a champion kisuak
lo hi.
6. A mau in a ngimna khat adingin a neih uh piakhia ngam uh hi.
( They are willing to pay the price )
7. Mi thuhilhna a sang thei dingin lungsim puak nei uh hi.
( They keep a learning and teachable attitude )
A khangto gamte ah naupangno khat gen nangawn ciamteh tangtang uh hi.
' Learn to think on paper.' Idea neu khat pan na lianpi hong piang thei ahih manin
i ngaihsutna idea te lai mah tawh khum, ciamteh ciatciat ding kisam hi. Tua hi leh
i kisap ciang ki-en thei kik dinga lem mahmah hi.
Ei mite i zawnna pen sum le paai zawnna hi loin ngaihsutna ( idea ) zawnna hi.
Leitung hong kipia zonga bangmah suahlo ding hi hang. Tua banah kiniamkhiatna
leh hilh theih sawn ding lungsim neihna kisam lai hi. Tua banah supna leh guallelh
na a thuak siamte in gualzawhna thupha ngah hamtang uh hi. Christian upna
sungah omin Topa Jesu honpa, gumpa-a i san pen a tomin ci le'ng Hell sung tung
nuam lo i hih cianga van gam i tun nop hang hi.