မန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဥေရာပသမဂၢမွ Cheery Zahau, ကိုေဆြဝင္းႏွင့္ ေဒၚခင္သန္းေထြးတို႔အား ယခုႏွစ္အတြက္လူ႔ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ရႈးမန္းဆုမ်ားေပးအပ္ခ်ီးျမွင့္ကာ ဂုဏ္ျပဳလိုက္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဥေရာပသမဂၢမွ Cheery Zahau, ကိုေဆြဝင္းႏွင့္ ေဒၚခင္သန္းေထြးတို႔အား ယခုႏွစ္အတြက္လူ႔ အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ရႈးမန္းဆုမ်ားေပးအပ္ခ်ီးျမွင့္ကာ ဂုဏ္ျပဳလိုက္ပါသည္။ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္ သူမ်ားျဖစ္သည့္ ၎တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ ၃ ဦးတို႔မွာ၂၀၁၈ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၅ရက္ေန႔တြင္ အီးယူ သံအမတ္ႀကီး Kristian Schmidt ၏ေနအိမ္ေတာ္ဝန္းအတြင္း၌ က်င္းပသည့္ ဆုေပးပြအဲခမ္းအနားတငြ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အေျခ ခံလြတ္လပ္ခြင့္မ်ားျမွင့္တင္ရာ၌ ထူခၽြန္ထင္ရွားစြာ၎တုိ႔ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳသည့္ ရႈးမန္းဆု ကိုရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၁၉၄၈ ခုအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းကို ထူေထာင္ခဲ့ၾကတဲ့ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းခုႏွစ္ဆယ္ၾကာျမင့္ခဲ့ေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာသာမက ကမၻာအစိတ္အပိုင္းေတာ္ေတာမ်ား မ်ားမွာပါ လူ႔အခြင့္အေရးကိုရရွိခံစားရတယ္လို႔ မွတ္ယူလို႔မရေသးပါဘူး။ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္အတြက္တုိက္ပြဝဲင္ေနၾကတဲ့ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားနဲ႔ သတင္းသမားေတြဆိုတာ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ ေက်ာရုိးပဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟူ၍ အီးယူသံအမတ္ႀကီး Kristian Schmidt မွရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္က်င္းပသည့္ ရႈးမန္းဆုေပးပြဲ၌ ေျပာၾကား ခဲ့ပါသည္။ “အစိုးရေတြအေနနဲ႔ တာဝန္ခံမႈရွိလာေအာင္၊ နာမဲ့ေနရာကို လက္ညႈိးထိုးၾကဖို႔ သူတို႔ရဲ႕ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ သတၱိလုိအပ္ပါတယ္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္အေနနဲ႔ အေျပာင္းအလဲကို လိုခ်င္ရင္၊ အေျပာင္းအလဲကို လိုအပ္တယ္ ဆိုရင္မတူကြဲျပားတ့ဲ ေဝဖန္သံေတြကို ခံႏိုင္ရည္ရွိရပါမယ္”။
ခ်င္းျပည္နယ္မွ လူ႔အခြင့္အေရးတက္ၾကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ Cheery Zahau မွာ သူမ၏လူ႔အသိုင္းအဝိုင္း တြင္းမွာသာမက ျပင္ပမွာပါ လူ႔အခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားပါဝင္မႈရွိေရးႏွင့္ က်ား/မတန္းတူညီမွ်ရွိေရးတို႔ကို ထူးခၽြန္ ထင္ရွားစြာလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သည့္ အတြက္ ရႈးမန္းဆုကိုရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
Myanmar Now သတင္းဌာန၏ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္လည္းျဖစ္၊ လူ႔အခြင့္အေရးတက္ၾကြလႈပ္ရွားသူလည္းျဖစ္သည့္ ကိုေဆြဝင္းမွာ ၎၏စံုစမ္းေရးသတင္းပညာကို အသံုးျပဳ၍ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္း လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ရရွိေရးအတြက္ ျပတ္သားခိုင္မာစြာ တိုက္ပြဝဲင္ခဲ့သည့္ လုပ္ရပ္မ်ား ေၾကာင့္ ဤရႈးမန္းဆုကို ရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
မြန္ျပည္နယ္မွ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူျဖစ္သည့္ ေဒၚခင္သန္းေထြး မွာ က်ား/မအေျချပဳ အၾကမ္းဖက္မႈဒဏ္ခံရမႈမွ က်န္ရစ္သူမ်ားကို ပံ့ပိုးကူညီကာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရာ ၌ သူမတူေအာင္စြမ္းေဆာင္ခဲ့သည့္အတြက္ ရႈးမန္းဆုကိုရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို စံုစမ္းၾကည့္ရႈ႕ခဲ့သည့္အတြက္ ဖမ္းဆီးခံရကာ ရုံးတင္စစ္ေဆးခံ ေနရဆဲျဖစ္သည့္ ရိုက္တာသတင္းေထာက္ႏွစ္ဦးျဖစ္သည့္ ကိုဝလံုးႏွင့္ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ အေၾကာင္းကိုလည္း အီးယူသံ အမတ္ႀကီး Schmidt မွျပန္လည္အမွတ္ရေစရန္ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “သတင္းခန္းမွာထက္ အက်ဥ္းေထာင္အခန္းထဲ
မ်ာဒီသတင္းသမားႏွစ္ေယာက္ တစ္ရက္ထပ္ေနရတာနဲ႔အမွ် ဒီမိုကေရစီဟာ အနည္းငယ္က်ဆံုးလ်က္ရွိပါတယ္”ဟူ၍ သံအမတ္ႀကီး Schmidt မွေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ရႈးမန္းဆုမ်ားမွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အေျခခံတန္ဖိုးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရာ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံမွလူပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ အေရးပါေသာ လုပ္ရပ္အေပၚ ဂုဏ္ျပဳအသိအမွတ္ျပဳေပးျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ၎ဆုမ်ားမွာ ဆုရရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ ၎ တို႔၏လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းတို႔အေပၚ ပို႔ေဆာင္ေပးေနသည့္ အေရးပါလွသည့္ အမွာစကားမ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိေစဖို႔ ႏွင့္ ပိုမိုအားျဖည့္ေပးသည့္ အေနျဖင့္ ၎ဆုမ်ားေပးအပ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာ စာတမ္း ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္ႏွစ္ျဖစ္သည့္ ၂၀၁၈ခုႏွစ္အတြက္ ဆုမ်ားမွာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားကို အထူးရည္စူး၍ေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ရႈးမန္းဆုမ်ားကို ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ အတြင္း၌ အမည္စာရင္းမ်ားတင္သြင္းၾကရန္ အမ်ားျပည္သူသို႔ေဆာ္ၾသမႈမွတစ္ဆင့္ အမည္စာရင္း တင္သြင္းျခင္းခံရ သည့္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ လူမႈေရးဝန္ထမ္းမ်ား၊ သတင္းေထာက္မ်ား၊ ေရွ႕ေနႏွင့္ သုေတသီမ်ား စသည့္ရွည္လ်ား လွသည့္ အမည္စာရင္းထဲမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ တရားဝင္ ခန္႔အပ္ထားသည့္ အီးယူအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားမွ သံအမတ္ႀကီး မ်ားပါဝင္သည့္ ေကာ္မတီတစ္ရပ္မွ ေရြးခ်ယ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
မ်ာဒီသတင္းသမားႏွစ္ေယာက္ တစ္ရက္ထပ္ေနရတာနဲ႔အမွ် ဒီမိုကေရစီဟာ အနည္းငယ္က်ဆံုးလ်က္ရွိပါတယ္”ဟူ၍ သံအမတ္ႀကီး Schmidt မွေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ရႈးမန္းဆုမ်ားမွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အေျခခံတန္ဖိုးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရာ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံမွလူပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ အေရးပါေသာ လုပ္ရပ္အေပၚ ဂုဏ္ျပဳအသိအမွတ္ျပဳေပးျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ ၎ဆုမ်ားမွာ ဆုရရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ ၎ တို႔၏လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းတို႔အေပၚ ပို႔ေဆာင္ေပးေနသည့္ အေရးပါလွသည့္ အမွာစကားမ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိေစဖို႔ ႏွင့္ ပိုမိုအားျဖည့္ေပးသည့္ အေနျဖင့္ ၎ဆုမ်ားေပးအပ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာ စာတမ္း ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္ႏွစ္ျဖစ္သည့္ ၂၀၁၈ခုႏွစ္အတြက္ ဆုမ်ားမွာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားကို အထူးရည္စူး၍ေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ရႈးမန္းဆုမ်ားကို ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ အတြင္း၌ အမည္စာရင္းမ်ားတင္သြင္းၾကရန္ အမ်ားျပည္သူသို႔ေဆာ္ၾသမႈမွတစ္ဆင့္ အမည္စာရင္း တင္သြင္းျခင္းခံရ သည့္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ လူမႈေရးဝန္ထမ္းမ်ား၊ သတင္းေထာက္မ်ား၊ ေရွ႕ေနႏွင့္ သုေတသီမ်ား စသည့္ရွည္လ်ား လွသည့္ အမည္စာရင္းထဲမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ တရားဝင္ ခန္႔အပ္ထားသည့္ အီးယူအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားမွ သံအမတ္ႀကီး မ်ားပါဝင္သည့္ ေကာ္မတီတစ္ရပ္မွ ေရြးခ်ယ္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
Schuman Awards ဆုမ်ားသည္ ယခင္ ျပင္သစ္နိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးေဟာင္းနွင္႔ ဥေရာပသမဂၢဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ေရးအတြက္ ပါ၀င္ကူညီခဲ႔သည္႔ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပ ပုဂၢိိဳလ္တစ္ဥိး ျဖစ္သည္႕ Robert Schuman ၏ အမည္ကို အစြဲျပဳ၍ ေပးထားျခင္ျဖစ္ပါသည္ ။ Schuman Awards ဆုမ်ားကို ၂၀၁၇ ခုနွစ္တြင္ Rome Treaty နွစ္ (၆၀) ျပည္႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ဒီမိုကေရစီ ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ၊ လူ႕အခြင္႔အေရးနွင္႔ မတူညီကြဲျပားမႈမ်ားကို လက္ခံနိုင္္မႈတို႕ကို ျမွင္႔တင္ေပးရာတြင္ ထူးခၽြန္ေျပာင္ေျမာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ခဲ႔ၾကသည္႔ ျမန္မာနိုင္ငံမွ လူပုဂၢဳိလ္မ်ားကို ခ်ီးျမွင္႔ခဲ႔ပါသည္ ။ ပထမအၾကိမ္ Schuman Awards ဆုမ်ားကို အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီခ်ဳပ္မွ ေရွ႕ေန ဦးကိုနိ (ကြယ္လြန္) ၊ ျငိမ္းေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ေဒၚဂ်ာနန္းလေတာ္ ၊ Equality Myanmar မွ အမႈေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမႈး ဥိးေအာင္မ်ိဳးမင္းတို႔မွ ရရိွခဲ႔ၾကပါသည္ ။