KHA SIANGTHO SUNGA KIPHUMNA - REV.DR.HAU LIAN KHAM


''KHA SIANGTHO SUNGA KIPHUMNA''
(Luke 24:29; Acts 1:8)
By Rev Dr.Hau Lian Kham
(Zomi Theologian; Revivalist; 
Great teacher; Model leader;
Reformer; fruitful Pastor; farmous preacher; church pioneer)
Kha Siangtho sunga kiphumna i cih in pianthakna hi pan sansan lo-a, i pianthak khit teh aban kal nihna ahi hi. Mi khat hong pianthak teh asung ah Kha Siangtho nei pah hi. Ahih hangin vangliatna tawh na lian pipite a sep zawh nadingin Kha Siangtho sunga a kiphum ding kisam lai hi. Pianthakna le Kha Siangtho sunga kiphumna akibat lohna pawlkhat en dih ni.

1. Jesu nuntakna: 
Gupna ngah nadingin Jesu nuntakna ki-etteh thei lo hi. Bang hang hiam cih leh Jesu pen Kha Siangtho a nei sa-in hong suak a, eite i hih leh mawhnei sa-in i suak hi. Jesu a sih zawh ni 3 teh thokik a, eite ihih leh i sih zawh ni 3 teh i kivui hi. Eite i pianthak teh Jesu tawh a ki bang ihi pan hi. Jesu Jordan gunah tui hong kiphum ciangin Kha Siangtho hong kum suk a, Kha Siangtho sungah ki phumna hong ngah hi (Lk. 3:21-22). Tua hi a, Jesu in Kha Siangtho a neih leh Kha Siangtho sunga a kiphum hun pen kum 30 sung bang kihal cih kimu thei hi.

2. Nungzuite nuntakna: 
Nungzuite in a neihsa teng uh nusia-in Jesu sang uh hi (Mt. 19:27). Jesu ngiat in nungzuite’ min vantung khua-ah kigelh cih gen ahih manin amaute piangthak zo uh cih kilang hi (Lk. 10:20). Ahi zongin Jesu in amaute Kha Siangtho na ngah un, na ci sansan hi (Jn. 20:22). Jesu van akah ding ciangin a nungzuite kiangah Pa’ kamciam Kha Siangtho kong pia ding (Lk. 1:4) zong na ci lai hi. Tua ahih manin hih hunin nungzuite Kha Siangtho sungah kiphum nailo uh cih kimu thei hi.

3. Samaria khuamite nuntakna:
Filip tungtawnin mitphial bawlpa Simon a kipan Samaria khuamite hong piangthak uh a, tui zong hong kiphum uh hi. Ahi zongin Kha Siangtho sunga kiphumna ngah nailo uh a, Peter leh Johnte in thu a ngetsak uh teh Kha Siangtho sunga kiphumna hong ngah pan uh hi (Sawl 8:15-16).

4. Efesa pawlpite’ nuntakna
Efesa pawlpite in mawhna kisikkikna hang-a John tuiphumna ciang bek na thei pan uh-a, piangthak nailo uh hi. Paul thuhilhna tungtawnin hong piangthak uh a, a maute tungah Paul in a khut a ngak ciangin Kha Siangtho sunga kiphumna hong ngah pan uh hi (Sawl 19:1-5).

5. Paul nuntakna:
Paul pen Damati lampi ah a pai laitakin Jesu tawh hong kimuhna panin hong piangthak hi. Tua zawh ni tam simsim khit ciangin Damascus khua ah Paul vapai-in Ananias in thu a ngetsak ciangin Paul in Kha Siangtho sunga kiphumna hong ngah pan hi (Sawl 9:18).
Hih a tunga thute i et ciangin pianthakna leh Kha Siangtho sunga kiphumna pen kibanglo a, a tuamtuak ahihna kimu thei hi. 

Kiphumna (Baptaiz) tawh kisai in thum om-a, tuate in:
Kha Siangtho in Khris pumpi sungah thu-ummite hong phumna (or) pianthakna (1 Kor. 12:13).
Pastorpa in thu-ummite tui sungah hong phumna (Mt. 28:19)
Jesu in thu-ummite Kha Siangtho sungah hong phumna (Lk. 3:16) cihte ahi hi.

Tua ahih manin a masa-in eite i pianthak ding kisam masa phot a, i pianthak khit nak leh tui sungah kiphum ding zong kisam hi. Tua khitteh Kha Siangtho vangliatna tawh na lianpipi i sepkhiat zawh nadingin Kha Siangtho sunga kiphumna i neih ding zong hong kisam toto hi. A thubek-a thei pong ciang lel hilo a, eima pumpi mahmah zong i kiphum ngiat ding kul hi. Bang hang hiam cih leh Pa Pasian hong kamciam zong hi a, tua Kha Siangtho vangliatna lo tawh bangmah i seemzo kei ding hi. Jesu mahmah in zong Kha Siangtho sunga kiphumna pen na thupi ngaihsut ahih manin a nungzuite in tua vangliatna a ngah matengun koimah pai phial nailo phot a ngak cinten nadingun na sih vaikhak ngiat cih kimu thei hi. A nungzuite in zong Jesu vaikhakna bangin na ngak takpi uh a, Pentecost ni hong tun petpet teh Kha Siangtho sunga kiphumna hong ngah takpi uh hi. Tua vangliatna tawh na hong sep uh ciangin leitungbup hong lokzo pan uh hi.

Sawltakte hun a kipan tuni tu hun ciang dong mah, a khang a khang-a Pasian’ mizat mi minthangte’ nuntakna i et cianginn amaute in Kha Siangtho sunga kiphumna na ngah kimciat uh a, Kha Siangtho vangliatna vive tawh na seem uh ahih manin amau’ tungtawnin mi tampi piangthakin cina tampite damin lim leh nalamdang tampi piang hi. Kha Siangtho in a kulna tawh kizui-in a pillote pil tawmsakin, a siamlote zong siam tawmsak lel a, na maizumsak ngei hetlo hi. Ahi zongin amau’ pilna leh amau’ thagum hatna a suang mite ahih leh Topa’n amaa uh paisak lo a, amaute maizumsak cih kimu thei hi. Tua hang mahin leitungbup AG pawlpite in “Ka kha tha bek tawh ma tun ding” (Zech. 4:6) cih kibulphuh ahi hi.

(21-5-1983 Saturday nitak Tedim BAG biakinn ah agen thu akitom lak hong kisuak sakkik ahi hi ; Khanlawhna Hun, Khol 25, Hawm 303, March 2004): 3-4.


0 coment�rios:

Post a Comment