Nitak khuazing ma in physician Dr. Thomas Sian Za Kham hong hawh in "Glimpse of Zomi Animism In Retrospect"
cih ama laibu gelh hong piakhong hi. Amah pen Tedim ah zato siam a
kigen hi in, laisiam leh mipil in a kiciamteh ahi hi. A pilna pen a
nasep cina damna dingin a bawl bek hilo in Zomi te upna lui, Zomi te
biakna tawh kisai zong limtak in na kan uh hi cih kimu hi. Ama'n a
thupatna ah, "Zomi pen i minam min dik hi in, i pu i pa khang pek pan Zomi
ciin a kiciamteh minam hi hang," ciin na gelh pah hi. Tuma kum
90 kiim pek a vasano lengcil a mu khinsa khat in Zomi thu leh Zomi vai
tel mahmah a, tuni a Zomi vai khempeuh tawh kituak ahihna limtak gen hi.
Zomi i hihna pen tunai a i kicih tawm hi peuhmah lo in nidang pekpek, i
pupa hun pek pan i kicihsa leh i hihna dik leh maan ahi hi. Mite hong
theihna sang eima kicihna 'khumzaw' 'zaknopzaw' hi ciin Dr. Kham in zong
na ciamteh hi. Kei zong tua mah ka ci hi.
Tedim
khuasung khe tawh ka vak ciang bang phawk ka hiam cih leh ka sangkah
laiin khua lam ah mawtaw lampi cih zong om ngeilo, a om sunsun zong Jeep
pai theihna dinga kibawl lampi neu
cikcik hi a, vuikhu mahmah hi. Vuikhu taleh lamzik themkhat zangtam
peuh leh kizuinuam hamtang se hi. Zuih den dingin lah lampi sau ahih
manin a tomna lampi mah kitawnzaw hi. Mihing i hih manin i thagim ding
mah kiphallo in a nuamzaw, a manlangzaw mah kizui hamtang hi. Tuzana
Tedim khuasung lamzikpi ka zuih pen a nuamzaw zui hituanlo in a lampi om
mah a zui ka hipah hi. Khataang a am, a khialah leh zingciang ciahkhia
leng khatang sangin electric tang kitammuhzaw ding a, solkha taang kimu
nawnlo ding cih ka it man hi. Solkha tang ah huihsiang dik a vak
hialhial a nop dan ka theihsa hi.
Ihmut
hun dong lampi ka zuih kawmkawm un meltheih pawlkhat
kiangah ka bang uh a, inn sung zong a pua lam tawh teh theih hilo in
siangtho in sual te keuhkeuh vive kiphah hi. Tedim ah kibawltawm
lenggahzu (grape juice) khawng ka dawn uh a, TV en in, video khawng zong
ka en thei uh hi. Khuasung meivak pen electric kipialo ahih manin solar
energy vive na de zaw uh a, solar power tawh TV, fridge, annhuanna cih
bang kizang zaw hi. Tua ahih manin mun nuam, khuanuam a hihna ding a
kisam lai bel mei kicing taka zat ding a om kiphamawh lai hi. Lamgei a
kikoih tawm lampi lak meivakte zong khuasung makai hanciam pawl in amau
hanciam tawmna tawh a koih uh hi a, lamkawi a tamzaw khempeuh ah kikoih
in mawtaw hawlte adingin phatuam mahmah hi. Ko vak zan in bel lampi dung
khempeuh ah meivak kisamlo ahih manin tua meivak pheleplep te kisamlua
lo a, lawmte in datmei (torch light) a puakte uh zong a kizatna ding tam
mello hi.
Zan
lup hun mahmahta cih ciang ka ciah pan uh a, inn ka tun uh ciang ko
hong mangpha khak nuam hong hawhte tawh tawlpi khat ka tu leuleu uh hi.
Holimlim in thunuam gen in ka nui zaizai uh a, inn venga nungak hel a
tangval nui lalate zong ka galzak thei zel uh hi.
Lupma
in ka van teng uh guang kik in, kithawi in ka om laitak un, inntek Nu
Ciin leh Sia Mungpi (Rev. Vungh Suan Mung) te in ka puak dingin Belawi
Tang hai 20 tak hong pia venvan a,
lungdam si, lah ka van tam ahih manin pua khin zolo ding ka hih manin
hai 12 khawng bek ka guang thei hi. Topa in amau hong itna leh
deihsakna, hong zindona te uh a zah tampi in thupha tawh na vukkik ta
hen.
Ka
van teng ka kithawi khit ciang inntekte tawh mangpha kikhak in, lukun
in Topa tungah hih ciang hong tunpihna lungdam ko in, a zingsang ciang
nai 6am a Kawlpi zuan dingin ka lungsim heita a, ihmu dingin ka lukham
tungah ka lu ka nga suk hi. Topa in hong tonpihna, hong muhsak Tedim
khuapi leh ka Zomi pihte, ka muh ngeinailoh mual leh guam leh
singkungte, ka khanna khua mah banga huihsiang a nunna khua nuam leh
vuikhu pheupheu tawmkhat a
kisikkhaknate, khataang ah lia leh taang lungkihual taka vak khawm
diamdiam te, leitung hoihna kicingsak pak hoih leh singkung lopate leh,
hun nuam ka zatte khempeuh lungngai kawmkawm in ka mit ka si diaidiai a,
ka phawkkhak loh a om kha tam ciin ka ngaihsutsut laitak, ka khanlawh
vat leh zingsang nai 5:05am na satta a, kei zong Kawlpi vanleng nai
11:00 AM a hongtu ding, tua tuang ding delh dingin ka kithawi pah hong
kulta hi. Thoto in zingsang nai 6 a hong pui ding mawtaw hong tunma in
ka maiphiat in, ka ha nawt in, ka kihahsiang a, solkhapi zong a tum
dingin mualdawn ah na tu veuvau ta ahih manin "Mangpha" ciin hong kha
ahi tam ka ci hi. Khuavak kician nailo a, phalvak hipan ahih manin
huihnung hiauhiau kawm ah vasa ham kiza kiaukiau a, pengpelepte zong
hong khanglo pah tading hi cih ka lamen hi.
(zop lai ding)
Hau Za Cin
Phuitong Liim
Jesus
was angry enough to purge the temple, hungry enough to eat raw grain,
distraught enough to weep in public, fun loving enough to be called a
drunkard, winsome enough to attract kids, weary enough to sleep in a
storm-bounced boat, poor enough to sleep on dirt and borrow a coin for a
sermon illustration, radical enough to get kicked out of town,
responsible enough to care for his mother, tempted enough to know the
smell of Satan, and fearful enough to sweat blood.
He is able to run to the cry of those who are being tempted and tested and tried.
Hebrews 2:18 (AMP)
Whatever you are facing, He knows how you feel.
0 coment�rios:
Post a Comment